Автор - zulja2007
Қойдың жүнінен қандай заттар жасалады?
Қазақ халқы төрт түліктен алынатын барлық өнімді кәдесіне жаратқан. Тұрмыс-тіршілікте малдың етін, сүтін азық етсе, терісі мен жүнінен мата жасап, киім-кешек тігуге пайдаланған. Жүннен бау-шу, арқан-жіп, киім-кешек, қазақ үйдің киізін, әртүрлі төсеніштер мен қап, шекпен сияқты ең қажетті мүліктер жасалған.
Қойдың жүнін жабағы, күзем жүні, қозы жүні, өлі жүн және шет-пұшпақ деп бес түрге бөліп айтады. Жабағы жүннен шидем шапан, күпі күседі, ішпек, терлік жасайды, тыстап күпсек (бөстек), көпшік, жеңіл байпақ тігеді, сонымен қатар киімнің, көрпенің арасына салады, неше түрлі иіру ісіне, бізбен, сыммен тоқу жұмысына қолданады. Жүн матаның сыртына шығып кетпес үшін және шайырынан арылтып тазарту үшін жабағы жүнді түтіп болған соң, қылшықтарын бүрілтіп қайнатады. Түтілген жабағы жүннен шүйке жасалып, бау-шу есіледі, өрмек жіптері, неше түрлі жиектер ширатылады. Күзем жүні мен қозы жүні иіруге келмейтіндіктен оны киімнің, көрпенің тысының арасына салуға келмейді. Сондықтан одан көбіне киіз басылады, текемет, қалпақ, кебенек тігіліп, киіз етік, пима сияқты аяқ киімдер жасалады. Оны алдымен шаң-тозаңнан, шөп-шөгірден тазартып, жүннің білтеленіп, ұйысқанын жазу үшін сабаумен сабап алады. Ертеде әйелдер мен еркектер жүн сабауға ерекше көңіл-күймен кіріскен, бұл үрдіс ойын-сауықпен көңілді өтетін болған. Жүн сабалып болған соң «тулақ шашу» деген ырым бойынша ісмерлер жиналып, тамақ ішіп, ойын кешін өткізген.